Regels

Ik woon al ongeveer 15 jaar in hetzelfde flatgebouw. In het begin was het een rustige buurt met rustige mensen. Gedurende de afgelopen jaren is dat veranderd. Daarnaast ben ik ouder geworden dus erger ik me makkelijker aan bepaalde dingen waar ik vroeger geen last van had. Schijnbaar word je chagrijniger naar mate je ouder wordt. Nee, dat is niet zo. De reden dat ik er nu meer last van heb is, omdat ik mezelf beter heb leren kennen. In die 15 jaar heb ik mijn diagnose autisme gekregen en geleerd wat dat betekent. Het maskeren dat ik de eerste 36 jaar van mijn leven heb gedaan hoeft niet meer, dus je ervaart dingen anders. En ja, daar horen je buren ook bij.

Vanochtend ging ik mijn hond uitlaten. Gebeurt iedere ochtend. Een buurman die bij mij op dezelfde verdieping woont, kwam op zijn fiets, rokend, richting de lift.

“Gaat u maar eerst, mevrouw, ik rook altijd in de lift.”

“Je mag binnen niet roken.”

“Ja, dat weet ik.”

“Doe het dan niet, zo moeilijk is het niet om je aan de regels te houden. Gedraag je als een volwassen man.”

Toen gingen de liftdeuren dicht. En ik was pissig. En chagrijnig. En geïrriteerd. Waarom is het zo moeilijk voor sommige om zich gewoon aan de regels te houden? Hij kan toch lezen! Ze hangen beneden in de hal! Als plaatjes, dus ook al kan hij niet lezen, hij kan plaatjes kijken!

Dat is echter het probleem niet. Waarom houden autisten zo van regels? En waarom raak ik zo geïrriteerd als andere mensen zich niet aan de regels houden?

Dat is omdat ik ervan uit ga dat iedereen dezelfde normen en waarden heeft, namelijk dezelfde als ik. En dat kunnen we niet afdwingen. Niet iedereen gedraagt zich volgens “mijn” regels, wat maakt voor een gevarieerde maatschappij, die voor mij als persoon irritant is, terwijl ik de variatie in de mensen van dezelfde maatschappij juist heel erg mooi vind.