Autisme en de beeldvorming in de media

Als autist heb ik regelmatig gemengde gevoelens over hoe we worden neergezet in de media. Aan de ene kant vind ik het mooi dat er steeds meer aandacht en begrip voor is, aan de andere kant zie ik dat er een vrij eenzijdig beeld van autisme wordt geschetst.

Een tijdje geleden kwam ik de serie ‘The good doctor’ tegen op Disney plus. De serie gaat over een chirurg in opleiding met autisme en hoe hij zich staande moet houden tijdens zijn werk in het ziekenhuis. Daarnaast zag ik op Netflix de serie ‘Extraordinary attorney Woo’ voorbijkomen, over een autistische advocate. En dan is er ook nog de beroemde Sheldon uit ‘The Big Bang Theory.’ Natuurlijk kan ook Rain Man niet in het rijtje ontbreken. De man waar ‘Rain Man’ op gebaseerd is had helemaal geen autisme, maar ‘who cares?’ Gestoord is gestoord, of niet?

Ik weet nog dat ik als klein meisje na het zien van Rain Man een horrorbeeld had over het hebben van autisme. Iets ergers dan dat kon ik me echt niet voorstellen. In dat opzicht ben ik blij dat ik er pas op latere leeftijd achter kwam dat ik het had, al is mijn beeld over autisme nooit helemaal meer goed gekomen.

Tegenwoordig zie je dat de media een meer genuanceerd beeld proberen te schetsen van neurodiversiteit. Ik weet alleen nog niet helemaal wat ik vind van de manier waarop deze ontwikkeling verloopt. Kijk je naar Extraordinary attorney Woo dan zie je een vrouw die absoluut niet voor zichzelf kan zorgen maar wèl geniaal is, dus dan is het in orde. Dan heb je de Good Doctor die ook niet normaal kan functioneren maar ook hij is geniaal, dus dan is het in orde. En ook Sheldon functioneert voor geen meter maar is geniaal, dus dan is het in orde.

Het is aan de ene kant vooruitgang; mijn horrorbeeld van Rain Man is bijgesteld, wereldwijd en in de media. Aan de andere kant ontstaat er een beeld dat alle autisten een of andere superkracht zouden moeten hebben en ik kan zo één twee drie niet bedenken wat mijn superkracht dan zou moeten zijn. Maar die superkracht is blijkbaar wèl de sleutel tot het kunnen functioneren met autisme.

Ergens voelt het van de regen in de drup: Van zwaar onderschat worden naar het moeten demonstreren van superkrachten. Het aantal mensen die in het spectrum vallen wordt wereldwijd op ongeveer één procent geschat. Dit zou grof geschat dus op ongeveer honderdvijfenzeventig duizend mensen in Nederland uitkomen. Als we allemaal superkrachten hadden, dan was dat iemand denk ik wel opgevallen.

Het is waarschijnlijk teveel gevraagd, ik weet het. Maar zou het niet eens leuk zijn om eens een film of serie te maken waarin de autisten gewoon geen typetjes spelen? Dat we gewoon goed genoeg zijn zoals we zijn? We zijn een diverse groep mensen die helaas niet allemaal een knap kunstje kunnen. En dan nog steeds, zijn we helemaal in orde.