Vrienden maken en houden

22 May 2024

Meestal gaat het schrijven van artikelen over autisme me vrij makkelijk af. Ik schrijf over onderwerpen waar ik wellicht in het leven tegenaan loop, maar waarvan ik redelijk heb geaccepteerd dat ik nu eenmaal zo in elkaar zit. Vaak sluit ik ook af in de goede hoop dat het iets is wat uiteindelijk wel goed komt. Dat is ditmaal wel anders. Het is iets waar ik al mijn hele leven mee worstel en wat pijn doet. Hoe maak ik vrienden en zorg ik ervoor dat ik ze ook houd?

Het stukje ‘een goede indruk maken’ heb ik in hoofdlijnen al redelijk door, al is dit niet vanzelf gegaan en heeft dit jarenlange oefening gekost. Tegenover mensen die ik voor het eerst ontmoet bestaat mijn strategie er voornamelijk uit zo min mogelijk van mezelf te laten zien. Ik verberg mijn beperkingen zoveel mogelijk en praat mee over onderwerpen waar anderen zich heel erg druk over maken, maar die mij absoluut niets interesseren. Maatschappelijk gevoelige thema’s vermijd ik, of doe ik af met een neutraal, weinigzeggend antwoord. Als het over sport gaat, zeg ik braaf dat ik voor PSV, of Oranje, ben. Als iemand iets nieuws aanheeft, zeg ik dat het enig staat. Natuurlijk geef ik ook een compliment bij een nieuw kapsel. Kort gezegd: ik gedraag me voorspelbaar en doodsaai.

Dit maakt de volgende stap een lastigere. Dat is als er een tweede, of zelfs een derde, ontmoeting plaatsvindt. Ook dan houd ik het vrij lang vol om mezelf ‘normaal’ voor te doen, al moet ik dan wel enkele van mijn grenzen overgaan. Voor de meeste mensen is het namelijk heel laagdrempelig om eens te lunchen in een gezellig (druk) restaurant of een drankje te doen in een kroeg. Nog steeds kan ik niet goed omschrijven hoe ik deze momenten dan doorkomen. Waar de meesten zich prima vermaken en genieten van de muziek en de ambiance, probeer ik te overleven. Niet alleen moet ik alles op alles zetten om de overvloed aan prikkels te verwerken, ik moet me ook nog eens concentreren op mijn gezelschap en meepraten en doen. Het is een uitputtingsslag, maar meestal krijg ik het voor elkaar om me tijdens het volledige evenement ‘leuk’ te gedragen. Dat ik een goede indruk achterlaat. Dat ze niet zien dat er iets ‘mis’ is met me. En dat ze vooral niet zien hoe ellendig ik me voel.

En daar wordt het pas echt problematisch. Je merkt dat er een klik is en je wilt elkaar beter leren kennen. Wat vertel ik wel over mezelf en wat hou ik achter? Het zou niet de eerste keer zijn dat mensen terugschrikken van de echte ‘ik’. Dat ze zien hoe complex ik echt in elkaar zit en me dan nergens meer voor uitnodigen. Ik weet wel hoe het zit: als mensen geen energie in je willen steken, zijn ze de moeite niet waard. Maar, met alle moeite die ik anderen kost, blijven er uiteindelijk bar weinig mensen over.

Een nieuwe strategie die ik nu toepas, is mensen die ik aardig vind eerder meer van mezelf te laten zien. Me kwetsbaar opstellen is eng, zeker omdat dat ook meer afwijzing met zich mee kan brengen. Toch is dat hoe ik het voorlopig aan ga pakken. Of het betekent dat ik uiteindelijk beter word in vrienden houden weet ik niet. Het is in ieder geval de moeite waard om te proberen.